Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να γίνεται μυστικά, να μη γίνεται αντιληπτή όχι μόνο από τους άλλους αλλά ούτε κι από εσάς τους ίδιους. Ό,τι κάνει ο καλός εαυτός σας, να μην το παίρνει είδηση ο κακός. “Μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου“. “Ἁριστερά” είναι ο αντίθετος εαυτός μας, που, όταν το πάρει είδηση, θα τα χαλάσει όλα. Ο αντίθετος είναι ο κακός εαυτός μας -το λέμε έτσι εξευγενισμένα. Νέος είναι ο ἐν Χριστῷ εαυτός μας, ενώ ο άλλος είναι ο παλαιός. Χρειάζεται τέχνη, για να μην παίρνει έιδηση ο παλαιός. Χρειάζεται τέχνη και κυρίως η χάρις του Θεού.
Υπάρχουν μερικά μυστικά. Το Ευαγγέλιο και ο ίδιος ο Χριστός μάς προτρέπει να προλαμβάνουμε ορισμένα πράγματα, που θα μας δυσκολέψουν στον αγώνα μας. Γι’ αυτό λέγει αυτό το: “Μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου…”. Για παράδειγμα, θέλετε να φευθείτε μια χαρά από τον Θεό; Ποιό είναι εδώ το μυστικό; Έστω κι ανα την πιστεύετε κι αν τη ζητάτε τη χαρά και λέτε: “Δεν μπορεί παρά μα μου τήνε εδώσει ο Θεός”, Εκείνος δεν τη δίδει. Και αιτία είστε εσείς οι ίδιοι. Όχι ότι ο Θεός δεν θέλει να τη δώσει αυτή τη χαρά, αλλά όλο το μυστικό είναι η δική μας απλότης και απαλότης. Όταν λείπει η απλότης και λέτε: “Θα κάνω αυτό κι ο Θεός θα μου δώσει αυτό που ζητώ, θα κάνω εκείνο, θα κάνω το άλλο…”, δεν γίνεται. Ναι, να κάνω τούτο, το άλλο, αλλά με τόση μυστικότητα, με τόση απλότητα, με τόση απαλότητα ώστε κι εγώ ο ίδιοε που το ζητώ να μην το παίρνω είδηση.
Απλά, απαλά θα κάνετε το καθετί. Δεν θα κάνετε τίποτα με σκοπιμότητα. Να μη λέτε: “Θα το έτσι, για να έλθει αυτό το αποτέλεσμα”, αλλά θα το κάνετε έτσι απαλά, χωρίς να το ξέρετε. Δηλαδή προσεύχεσθε απλά και δεν σκέπτεσθε τι θα χαρίσει ο Θεός μες στην ψυχή σας. Δεν κάνετε υπολογισμούς. Ξέρετε, βέβαια, τί χαρίζει ο Θεός στην επαφή μαζί Του, αλλά είναι σαν να μην ξέρετε. Να μην το συζητάτε ούτε με τον εαυτό σας. Έτσι, όταν λέτε την ευχή, “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με”, να τη λέτε απαλά, απλά και να μη σκέπτεσθε τίποτ’ άλλο παρά μόνο την ευχή. Αυτά είναι πολυ λεπτά πράγματα και χρειάζεται να επενεργήσει η χάρις του Θεού.
Η καρδιά σας να είναι απλή, όχι διπλή και ανειλικρινής· αγαθή κι όχι πονηρή και ιδιοτελής. Την απλή και αγαθή ψυχή όλοι την επιζητούν, αναπαύονται σ’ εκείνη, την πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς υποψία. Και η ίδια ζει με εσωτερική ειρήνη, έχει αγαθή σχέση με έολους τους ανθρώπους και με όλη την κτίση.
Ο αγαθός,ο καλοκάγαθος, αυτός που δεν έχει πονηρούς λογισμούς ελκύει την χάρι του Θεού. Κυρίως η αγαθότητα και η απλότητα ελκύουν την χάρι του Θεού· είναι οι προϋποθέσεις, για να έλθει ο Θεός και “μονήν εὑρήσει”. Αλλά πρέπει να γνωρίζει ο αγαθός και τις πονηρίες του διαβόλου και των ανθρώπων, διότι πολύ θα ταλαιπωρείται. Αλλιώς θα έπρεπε να ζει σε κοινωνία αγγέλων.
Στην Αγία Γραφή ο λόγος του Θεού μάς λέει καθαρά για την απλότητα και απάλοτητα: “Ἀγαπήσατε δικαιοσύνην, οἱ κρίνοντες τὴν γῆν, φρονήσατε περὶ τοῦ Κυρίου ἐν ἀγαθότητι, καὶ ἐν ἁπλότητι καρδίας ζητήσατε Αὐτόν· ὅτι εὑρίσκεται τοῖς μὴ πειράζουσιν Αὐτόν, ἐμφανίζεται δὲ τοῖς μὴ ἀπιστοῦσιν Αὐτῷ· σκολιοὶ γὰρ λογισμοὶ χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ, δοκιμαζομένη τε ἡ δύναμις ἐλέγχει τοὺς ἄφρονας· ὅτι εἰς κακότεχνον ψυχὴν οὐκ εἰσελεύσεται σοφία, οὐδὲ κατοικήσει ἐν σώματι κατάχρεῳ ἁμαρτίας”*.
Απλότητα και αγαθότητα. Αυτό είναι το παν, για να αποκτήσετε τη θεία χάρι. Πόσα μυστικά υπάρχουν στην Αγία Γραφή! “Κακότεχνος ψυχή” είναι η κακοφτιαγμένη, η κακοχτισμένη ψυχή, αυτή που κατασκευάζει το κακό. Ούτε εισέρχεται ούτε, πολύ περισσότερο, κατοικεί η θεία σοφία σε μία τέτοια ψυχή. Όπου υπάρχει διαφθορά και δολιότητα, δεν εισέρχεται η χάρις του Θεού.
[Βίος και Λόγοι Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2003, σελ. 297]
*Σεις οι άρχοντες και κριταί των λαών της γης αγαπήσατε την δικαιοσύνην, υπό την στενήν και την ευρείαν σημασίαν της λέξεως. Σκεφθήτε ορθά περί του Κυρίου, με ειλικρινή και αγαθήν διάθεσίν· με απλότητα και άδολον καρδίαν αναζητήσατε αυτόν. Διότι ο Κυριος ευρίσκεται εν μέσω των ανθρώπων, που δεν ανθίστανται στο θέλημά του. Εμφανίζεται εις εκείνους, οι οποίοι δεν απιστούν προς αυτόν. Διότι τα διεστραμμένα φρονήματα και συναισθήματα της καρδίας χωρίζουν τους ανθρώπους από τον Θεόν. Και η καταφρονουμένη θεία του δύναμις τιμωρεί στον κατάλληλον καιρόν τους άφρονας καταφρονητάς της. Εις κακότροπον ψυχήν, που μηχανεύεται πάντοτε το πονηρόν, δεν θα εισέλθη η σοφία του Θεού και εις σώμα καταχρεωμένον με τας πολλάς αμαρτίας δεν θα κατοικήση η θεία σοφία.