Κάποιο απόγευμα επισκέφθηκα τον Γέροντα μ’ ένα γνωστό μου. Μας δέχθηκε στο κελί του και τους δυο μαζί. Στη συζήτησή μας, που ακολούθησε, ο γνωστός μου, μεταξύ άλλων, τού μίλησε και για τη μεγάλη εκτίμηση που έτρεφε στο πρόσωπό μου. Ο Γέροντας τον κοίταζε, έπειτα έσκυψε το κεφάλι και δεν είπε τίποτε. Σε λίγο φύγαμε.

Στην επόμενη εμπίσκεψή μου ήμουν μόνος. Ο Γέροντας μού είπε:

– Σκέφτομαι εκείνον το γνωστό σου, που μου έφερες και μου έλεγε, με χαρά, για την εκτίμηση που σου έχει. Τη στιγμή όμως, που μου τα έλεγε αυτά, ξέρεις εγώ τι είδα στο βάθος της ψυχής του; Ότι σε αποστρέφεται και σε απορρίπτει.

Έμεινα εμβρόντητος από την αποκάλυψή του, που ούτε καν θα μπορούσα να φαντασθώ.

Ο Γέροντας συνέχισε: “

– Πρόσεξε όμως· αυτό που είδα βρίσκεται στο ασυνείδητό του. Κατάλαβες; Τί είναι ασυνείδητο;

Του είπα ό,τι ήξερα σχετικά. Κι εκείνος συμπλήρωσε:

– Επειδή βρίσκεται στο ασυνείδητό του, δεν το γνωρίζει. Να το προσέξεις πολύ αυτό που σου λέω.

Όταν επέστρεψα στο σπίτι, αισθανόμουν θλίψη και εκνευρισμό για τη διχασμένη συμπεριφορά αυτού του ανθρώπου. Αφού με απέρριπτε κατά βάθος, ποιος τον υποχρέωνε να με πλησιάζει και μάλιστα να ομολογεί, μπροστά στον Γέροντα, την εκτίμησή του απέναντί μου; Δε θα ήταν πιο κανονικό να απομακρυνθεί από μένα, για να βρίσκεται τουλάχιστον σε αρμονία με τα όποια βαθύτερα αισθήματά του;

Πέρασαν αρκετές ώρες εκνευρισμού και μόνο από κάποια στιγμή και μετά, άρχισα να καταλαβαίνω το νόημα τής επισημάνσεως τού Γέροντα: “Πρόσεξε, αυτό βρίσκεται στο ασυνείδητό του και δεν το γνωρίζει.”.

Πράγματι, ο άνθρωπος αυτός συνειδητά με εκτιμούσε πολύ και το έδειχνε και αισθανόταν εντάξει απέναντί μου. Το πρόβλημα τής αυτοαντιφάσεώς του ήταν κρυμμένο στο ασυνείδητό του και γι’ αυτό το αγνοούσε. Η διαπίστωσή μου αυτή, που δικαιολογούσε την προειδοποίηση τού Γέροντα, με ηρέμησε. Τον δέχθηκα όπως είναι και διατήρησα αμετάβλητη την ευνοϊκή στάση μου, όπως πριν.

Αργότερα, όταν ξαναείδα το Γέροντα, μου διευκρίνισε σχετικά: “Αυτό που είδα στο ασυνείδητό του, είναι παλιό, είναι τραύμα, είναι δαιμονικό.”.

Και σε ερώτησή μου, αν με τον εξαγιασμό του μπορεί να αλλάξει, μου απάντησε: “Με την αγιότητα αλλάζει ο άνθρωπος, φεύγουν τα ψυχικά τραύματα. Σήμερα οι ψυχίατροι το λένε ψυχασθένεια, ενώ στην πραγματικότητα είναι δαιμονική ενέργεια, που οφείλεται στις αμαρτίες.”.

[Κ. Γιαννιτσιώτη, Κοντά στο Γέροντα Πορφύριο, Αθήναι 1995, σελ. 413-5]