Ας μη γυρίζουμε πίσω στις αμαρτίες που έχουμε εξομολογηθεί. η ανάμνηση των αμαρτιών κάνει κακό. Ζητήσατε συγγνώμη; Τελείωσε. Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση. Δεν πρέπει να γυρίζουμε πίσω και να κλεινόμαστε σε απελπισία. Να είμαστε δούλοι ταπεινοί μπροστά στον Θεό. Να αισθανόμαστε χαρά και ευγνωμοσύνη για την άφεση των αμαρτιών μας.
Δεν είναι υγιές να λυπάται κανείς υπερβολικά για τις αμαρτίες και να επαναστατεί εναντίον τού κακού εαυτού του φθάνοντας μέχρι την απελπισία. Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνει τον άνθρωπο να χάσει την ρποθυμία του στα πνευματικά και να τον φέρει σε απελπισία, σε αδράνεια και ακηδία. Ο άνθρωπος τότε δεν μπορεί να κάνει τίποτα· αχρηστεύεται. Λέει:
“Είμαι αμαρτωλός, άθλιος, είμαι τούτο είμαι κείνο, δεν έκανα τούτο, δεν έκανα κείνο… Έπρεπε τότε, δεν έκανα τότε, τώρα τίποτα… Πάνε τα τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος”.
Του δημιουργείται ένα αίσθημα κατωτερότητος, ένας άκαρπος αυτοεξευτελισμός, όλα γι’ αυτόνε ρημάδια. Ξέρετε τί βαρύ πράγμα είναι αυτό; Είναι ψευτοταπείνωση.
Όλα αυτά είναι σημάδια απελπισμένου ανθρώπου, που τον έχει κυριεύσει ο σατανάς. Ο άνθρωπος φθάνει στο σημείο να μη θέλει ούτε να μεταλάβει, νομίζει ότι είναι ανάξιος για τα πάντα. Προσπαθεί να εξουθενώσει τη δράση του, τον εαυτό του, γίνεται άχρηστος. Αυτή είναι παγίδα που στήνει ο σατανάς, για να χάσει ο άνθρωπος την ελπίδα του στην αγάπη του Θεού. Αυτά είναι φοβερά, αντίθετα προς το Πνέυμα του Θεού.
Κι εγώ σκέπτομαι ότι αμαρτάνω. Δεν βαδίζω καλά. Ό,τι όμως με στενοχωρεί, το κάνω προσευχή, δεν το κλείνω μέσα μου, πάω στον πνευματικό, το εξομολογούμαι, τελείωσε! Να μη γυρίζουμε πίσω και να λέμε τι δεν κάναμε. Σημασία έχει τι θα κάνουμε τώρα, απ’ αυτή τη στιγμή κι έπειτα. Όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: “Τά μέν οπίσω ἐπιλανθανόμενος, τοῖς δέ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος“.
Στον Απόστολο Παύλο πήγαινε το πανύμε τής δειλίας να τον εκκόψει από την προσπάθεια του προς τον Χριστό, αλλά έλαβε το θάρρος και είπε: “Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός“. Και το άλλο: “Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; Θλῖψις ἤ στενοχωρία, ἤ διωγμός, ἤ λιμός, ἤ γυμνότις, ἤ κίνδυνος, ἤ μάχαιρα; Καθώς γέγραπται ὅτι ἕνεκα σου θανατούμεθα ὅλην τήν ἡμέραν· ἐλογίσθημεν ὡς πρόβατα σφαγῆς“. Και ο προφητάναξ Δαβίδ: “Οὐκ ἀποθανούμαι, ἀλλά ζήσομαι καί διηγήσομαι τά ἔργα Κυρίου“. Να εντρυφάτε στις Γραφές. Θυμηθείτε εκείνο το ωραίαο: “Ἐγώ τούς ἐμέ φιλοῦντας ἀγαπῶ, οἱ δέ ἐμέ ζητοῦντες εὑρήσουσι χάριν“.
[Βίος και Λόγοι Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2003, σελ. 370]