Ο άνθρωπος έχει τέτοιες δυνάμεις, ώστε να μπορεί να μεταδώσει το καλό ή το κακό στο περιβάλλον του. Αυτα τα θέματα είναι πολύ λεπτά. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Πρέπει να βλέπουμε το καθετί με αγαθό τρόπο. Τίποτα το κακό να μη σκεπτομαστε για τους άλλους. Κι ένα βλέμμα κι ένας στεναγμός επιδρά στους συνανθρώπους μας. Και η ελάχιστη αγάνακτηση κάνει κακό. Να έχουμε μέσα στην ψυχή μας αγαθότητα κι αγάπη· αυτά να μεταδίδουμε.
Να προσέχουμε να μην αγανακτούμε για τους ανθρώπους που μας βλάπτουν· μόνο να προσευχόμαστε γι’ αυτούς με αγάπη. Ό,τι κι αν κάνει ο συνάνθρωπός μας, ποτέ να μη σκεπτόμαστε κακό γι’ αυτόν. Πάντοτε να ευχόμαστε αγαπητικά. Πάντοτε να σκεπτόμαστε το καλό.
Βλέπετε τον πρωτομάρτυρα Στέφανο. Ευχόταν: “Κύριε, μή στήσῃς αὑτοῖς τήν ἀμαρτίαν ταύτην“. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς.
Δεν πρέπει να σκεπτόμαστε για τον άλλο ότι θα του δώσει ο Θεός κάποιο κακό ή ότι θα τον τιμωρήσει για το αμάρτημά του. Αυτό ο λογισμός φέρνει πολύ μεγάλο κακό, χωρίς εμείς να το αντιλαμβανόμαστε.
Πολλές φορές αγανακτούμε και λέμε στον άλλον: “Δε φοβάσαι τη δικαιοσύνη του Θεού, δε φοβάσαι μη σε τιμωρήσει;“.
Άλλη φορά πάλι λέμε: “Ο Θεός, δε μπορεί, θα σε τιμωρήσει γι’ αυτό που έκανες” ή “Θεέ μου, μην κάνεις κακό σ’ αυτόν τον άνθρωπο γι’ αυτό που έκανε” ή “Να μην πάθει αυτό το πράγμα ο τάδε”.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, έχουμε βαθιά μέσα μας την επιθυμία να τιμωρηθεί ο άλλος. Αντί, όμως, να ομολογήσουμε το θυμό μας για το σφάλμα του, παρουσιάζουμε με άλλον τρόπο την αγανάκτησή μας και, δήθεν, παρακαλούμε τον Θεό γι’ αυτόν. Έτσι, όμως, στην πραγματικότητα καταριόμαστε τον αδελφό.
Κι αν, αντί να προσευχόμαστε, λέμε, “να το βρεις απ’ τον Θεό, να σε πληρώσει ο Θεός για το κακό που μου έκανες“, και τότε πάλι ευχόμαστε να τον τιμωρήσει ο Θεός. Ακόμη και όταν λέμε, “Ας είναι, βλέπει ο Θεός“, η διάθεση της ψυχής μας ενεργεί κατά ένα μυστηριώδη τρόπο, επηρεάζει την ψυχή τού συναθρώπου μας και αυτός παθαίνει κακό.
Όταν κακομελετάμε, κάποια κακή δύναμη βγαίνει από μέσα μας και μεταδίδεται στον άλλο, όπως μετεφέρεται η φωνή με τα ηχητικά κύματα, και όντως ο άλλος παθαίνει κακό. Γίνεται κάτι σαν βασκανία, όταν ο άνθρωπος έχει για τους άλλους κακούς λογισμούς. Αυό γίνεται απ’ τη δική μας αγανάκτηση. Εμείς μεταδίδουμε μυστικώ τω τρόπω την κακία μας. Δεν προκαλεί ο Θεός το κακό, αλλά η κακία των ανθρώπων. Δεν τιμωρεί ο Θεός, αλλά η δική μας κακή διάθεση μεταδίδεται στην ψυχή τού άλλου μυστηριωδώς και κάνει το κακό.
Ο Χριστός ποτέ δεν θέλει το κακό. Αντίθετα παραγγέλνει: “Εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς…“.
Η βασκανία είναι πολύ άσχημο πράγμα. Εϊναι η κακή επίδραση που γίνεται, όταν κανείς ζηλέψει κι ορεχθεί κάτι ή κάποιον. Θέλει μεγάλη προσοχή. Η ζήλεια κάνει πολύ κακό στον άλλον. Αυτό που βασκαίνει δεν το βάζει καν στο νου του ότι κάνει κακό.
Είδατε τι λέει η Παλαιά Διαθήκη: “Βασκανία γάρ φαυλότητος ἀμαυροῖ τά καλά“.
Όταν, όμως, ο άλλος είναι άνθρωπος του Θεού και εξομολογείται και μεταλαμβάνει και έχει πάνω του τον Σταυρό, δε τον πιάνει τίποτα. Όλοι οι δαίμονες να πέσουν πάνω του, δεν καταφέρνουν τίποτα.
[Βίος και Λόγοι Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2003, σελ. 447]