Πανοσιολογιώτατε άγιε Αρχιερατικέ, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί μου αδελφοί,
Eπειδή ο Σεβασμιώτατος άγιος Γλυφάδας δεν μπόρεσε να είναι ανάμεσά μας λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, με τις ευλογίες του Παναγιωτάτου και υπείκων εις τας διαταγάς του υψηλοτάτου, ου μην αλλά και θερμοτάτου διμηρίτου Δημητρίου, ο οποίος άγει και οδηγεί τους ευέλπιδας νέους φοιτητάς της Εκκλησίας της Θεσ/νίκης εις ωραίας τοιαύτας εκδηλώσεις και αγρυπνίας και επιστρατεύσεις, όπως η σημερινή, έχω την χαρά και την τιμή και την ευλογία να είμαι ανάμεσά σας. Οι βίοι των Αγίων μας ως γνωστόν είναι το Ευαγγέλιον μετά το Ευαγγέλιον, ο ζωντανός αντίλαλος, η πράξι και η εφαρμογή της ευαγγελικής αρετής και αληθείας. Στους Αγίους ζει ο ίδιος ο Χριστός προσαρμοζόμενος στους χαρακτήρες και στην ιδιοσυγκρασία του κάθε αγίου. Η Σοφία του Αγίου Πνεύματος εσκήνωσε εις τους Αγίους και «Ο Θεός ως χρυσόν εν χωνευτηρίον εδοκίμασε αυτούς… και εν καιρώ επισκοπής αυτών αναλάμψουσι και ως σπινθήρες εν καλάμη διαδραμούνται…». Και ο Όσιος πατήρ ημών Πορφύριος «ανέλαμψε και εν καιρώ επισκοπής αυτού διέδραμε εις τα πέρατα της οικουμένης».
Σήμερον – σεβαστοί πατέρες και αγαπητοί αδελφοί – ανέτειλεν ως αστήρ περιφανής και νεοφανής η του Οσίου Πορφυρίου πανσεβάσμιος μνήμη. Ο Όσιος Πορφύριος είχε ο ίδιος και εδίδασκε ένα πρωτότυπο τρόπο και μία πρωτότυπη μέθοδο καθάρσεως της ψυχής από τα πάθη. Συμβούλευε όλα τα πνευματικά του τέκνα να μη κουράζονται να πολεμούν ένα ένα τα πάθη. Επέμενε και έλεγε επανειλημμένα και ακατάπαυστα: «Να αγαπάτε το Χριστό με θέρμη και με θείο έρωτα. Ο Χριστός είναι το παν. Βρε ο Χριστός δεν είναι κανένας μπαμπούλας. Άμα αγαπάς, ζεις στην Ομόνοια στην Αθήνα και δεν ξέρεις ότι βρίσκεσαι στην Ομόνοια. Ούτε αυτοκίνητα βλέπεις, ούτε κόσμο βλέπεις ούτε τίποτα. Είσαι μέσα σου. Είσαι με το πρόσωπο που αγαπάς δηλαδή το Χριστό. Το ζεις το ευχαριστιέσαι σε εμπνέει. Δεν είναι αλήθεια αυτά; Σκεφθήτε αυτό το πρόσωπο που αγαπάτε να είναι ο Χριστός. Ο Χριστός στο νου σου, ο Χριστός στην καρδιά σου, ο Χριστός σε όλο σου το είναι, ο Χριστός παντού. Και τότε από την αγάπη αυτή προς το Χριστό φθάνεις σιγά σιγά στην απάθεια, δηλαδή εξουδετερώνονται και υποχωρούν τα πάθη χωρίς να το καταλαβαίνεις ανεπαίσθητα».
Το βίωμα και η διδασκαλία του νεοφανούς Οσίου μας ήταν πάντοτε Χριστοκεντρικά. Είχαν ως κέντρο αναφοράς τον Χριστό. Ως αρχή και τέλος τον Χριστό. Αγωνίζεσαι ακόμη, παλεύεις; Το κάνεις από αγάπη για τον Χριστό. Προσεύχεσαι, νηστεύεις, ασκήσαι το κάνεις από αγάπη για τον Χριστό. Συμπονείς, ευσπλαχνίζεσαι τον αδελφόν σου, τον πλησίον σου, το κάνεις από αγάπη για τον Χριστό. Παραμερίζεις το «εγώ» πολεμάς τη φιλαυτία; Το κάνεις επειδή αγαπάς τον Χριστό. Επειδή έβαλες ως μοναδικό κέντρο της ύπαρξής σου τον Χριστό. Και από εγωκεντρικός έγινες Χριστοκεντρικός. Για τον Άγιο Πορφύριο ο Χριστός ήταν Η ΟΔΟΣ, Η ΖΩΗ, Η ΑΛΗΘΕΙΑ, Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ. Ο Χριστός ήταν το παν. Μέσα σ’ αυτήν την αλήθεια είχε εντάξει ο Άγιος την παγκόσμια ενότητα της ανθρωπίνης φύσεως. Εφ’ όσον ο Χριστός είναι το παν για πάντας τους ανθρώπους ζούσε και ευχόταν την Χριστοκεντρική ευχή: ΙΝΑ ΕΝ ΩΣΙΝ οι πάντες άνθρωποι αδελφοί του. Δικαίως ο υμνογράφος του επικαλείται τον Άγιο: «Χαίροις πάτερ παγκόσμιε». Πάνω σ’ αυτή τη γραμμή, την τροχιά και την πλεύση εκινείτο ολόκληρη η πνευματική πορεία και η κατεύθυνσις της αγιότητος του αγίου Πορφυρίου.
Ο Όσιος πατήρ ημών Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης όντως υπήρξε ισάγγελος προφήτης. Ορθοδόξων αγλάισμα, ήνθησε εν τω Άθωνι ως άνθος μυρίπνοον. Απλός στη ψυχή, απλούς στο ήθος, απλός και στο λόγο, ενσάρκωσις της αγάπης του Σαρκωμένου Θεού της αγάπης. Ζώντας στο βάθος της ταπεινώσεως του Χριστού υψώθη προς τα απόρρητα θεία μυστήρια, ιερομύστης και θεατής της Βασιλείας του Θεού, εφάμιλλος των παλαιών οσίων. Ντυμένος με την στολή της ταπεινώσεως, που είναι η στολή της Θεότητος του Θεανθρώπου. Αγγέλων συμπολίτης. Πλείστα χαρίσματα παιδιόθεν λαβών από το Άγιον Πνεύμα: Πίστις, αγάπη, πραότητα, ειρήνη, χαρά, διάκρισι, διόρασι, προόρασι, θαυματουργία. Ποταμός και ρύακας του Αγίου Πνεύματος πηγάζων από τις πνευματικές πηγές, της ερήμου του Άθωνος. Υψιπέτης αετός, ωκεανός ευσπλαχνίας, ιατρός παρήγορος. Εμπνεόμενος πάντοτε υπάρχων από τους βίους των αγίων Ιωάννου του Καλυβίτου και Μαξίμου του Καυσοκαλυβίτου πήρε την δροσιά του Άθωνος και την σκόρπισε στην έρημο της Ομονοίας και της Αθήνας. Το νοερό του μάτι μπορούσε να βλέπει πίσω από τα βουνά, μέσα από τα δάση, πολλές φορές πίσω από τα μάτια σου, πάνω στον σφιγμό σου, που συχνά τον έπιανε για να δει την καρδιά σου, κάτω από τη γη όπου έβρισκε φλέβες νερού, μέσα στα βάθη της θαλάσσης. Το νοερό μάτι της ψυχής του ήταν μια ακτινογραφία και διάγνωσι πολλών και διαφόρων ασθενειών. Σκόρπιζε χαρά, αισιοδοξία, έδιωχνε τη λύπη, τη κατάθλιψη, το άγχος. Έφερνε ελπίδα, ανέπαυε κουρασμένους από τη ζωή και φορτωμένους από τα βάρη και τα βάσανα, ωδηγούσε παραστρατημένες υπάρξεις από την πορνεία στη μετάνοια.
Αναπολούσε ο ίδιος με πολλή χαρά τη ζωή του στο Άγιον Όρος και διηγιόταν: «Οι Γέροντές μου ενώ ήταν πολύ αυστηροί τους αγαπούσα. Εγώ δε το καταλάβαινα αυτό. Επειδή τους αγαπούσα, νόμιζα ότι δεν μου φέρονται αυστηρά. Τους είχα μεγάλο σεβασμό και ευλάβεια και αγάπη. Ήταν όπως έβλεπα την εικόνα του Χριστού. Έπειτα από τον Θεό ήτανε οι γέροντές μου. Με χαρά και αγάπη επιδώθηκα στην υπακοή. Αυτή η απόλυτη υπακοή με έσωσε. Υπακοή όχι αναγκαστική αλλά με χαρά και αγάπη. Γι’ αυτό η ψυχή μου πετούσε από χαρά και αγάπη κοντά τους. Η ζωή μου ήταν τώρα υπακοή, χαρά και αγάπη στους γέροντές μου». Όταν ο άγιος έβρισκε καιρό κυρίως τις νύχτες άρχιζε να διαβάζει το ψαλτήρι, Αγία Γραφή, κανόνες και ό,τι άλλο μπορούσε. Έτσι αποστήθισε όλο το Ψαλτήρι και το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον και απόκτησε μία άνεση και ευχέρεια με τα εκκλησιαστικά βιβλία.
Μας έλεγε άλλη φορά ο άγιος: «Ήμουν ένα αγρίμι του δάσους. Έτρεχα μέσα στα χιόνια, μέσα στα βράχια ξυπόλυτος και τα πόδια μου κοκκινίζανε μέσα στα χιόνια. Οι γέροντές μου δεν μου επέβαλλαν να είμαι ξυπόλυτος. Εγώ μόνος μου το ήθελα. Μπορεί οι γέροντές μου να με ταπεινώνανε, να με μαλώνανε, ακόμη και όταν έκανα καλό, για να με βοηθήσουνε. Το ‘‘μπράβο’’ δε το ήξερα, ούτε ποτέ το ζήτησα. Αυτό με ωφέλησε πολύ και από παιδί έμαθα στην ταπείνωσι και στην προσευχή».
Από τότε που έλαβε το χάρισμα της διοράσεως η ζωή του άλλαξε πολύ. Αισθανότανε ότι ζούσε μέσα στο άπειρο, στον ουρανό. Αισθανόταν τη χάρι του Θεού στη ζωή του. Μάθαινε με ευκολία τους ύμνους και όλες τις ακολουθίες απ’ έξω. Όλα τα έβλεπε και τα πρόσεχε γύρω του διαφορετικά και ένοιωθε μεγάλη χαρά.
Είναι γεγονός ότι ο άγιος Πορφύριος καθώς έβλεπε τη φύση και τη δημιουργία ζούσε καταστάσεις προπτωτικής ζωής καθώς και ο νεοφανής άγιός μας Γέροντας Παΐσιος και όλοι οι Άγιοι. Έλεγε: «Από τότε άνοιξαν τα μάτια κι καταλάβαινα τα ζώα, τα πουλιά. Όλα τα πουλάκια τα γνώριζα από τη φωνή τους. Τη νύχτα ξημερώνοντας χαιρόμουνα την συναυλία που έκαναν τα αηδόνια, τα κοτσύφια… Μαζί τους δοξολογούσα και εγώ τον Πλάστη. Το ίδιο έκανα και με τα λουλούδια. Παρατηρούσα τα χόρτα, τα δέντρα, τα νερά, τα βράχια. Α! με τα βράχια μιλούσα. Πόσα είχαν δει αυτά! Τα ρωτούσα και μου λέγανε όλα τα μυστικά των Καυσοκαλυβίων και εγώ συγκινιόμουν και κατανυγόμουν». Εδώ ας θυμηθούμε και τον μακαριστό άγιο γέροντα Ιωσήφ τον Σπηλαιώτη που έλεγε ότι και τα βραχάκια στη θάλασσα θεολογούν.
Αυτόπτης και αυτήκοος γενόμενος ο ομιλών σας μεταφέρω «Ον ακήκοα και ον εώρακα…», λίγα από τις συνομιλίες που είχα με τον Άγιο. Μου είπε κάποτε: Δεν γνωρίζω τι να ειπώ και τι να υποθέσω έρχονται από παντού να με δουν. Νομίζουν ότι είμαι Άγιος. Εγώ δεν αισθάνομαι τίποτα. Φυσιολογικά ό,τι με φωτίζει ο Θεός τους λέω. Ξέρω ότι με αγαπάς – μου είπε. Υπάρχουν άλλοι που μου λένε ότι είμαι πλανεμένος.
– Γέροντα τι ήταν αυτά που σε βοήθησαν στην πνευματική σου ζωή;
– Η χαρούμενη υπακοή – μου απάντησε – και η αδιάλειπτη ευχή του Ιησού. Όταν έκανα υπακοή με χαρά και όταν έλεγα την ευχή πετούσα.
Είχε και ένα μεγάλο παπαγάλο που του είχε μάθει να λέει το «Κύριε ελέησον». Μετάνοιωσα που δεν τον ακολούθησα στα Καυσοκαλύβια, παρόλες τις κλήσεις και προσκλήσεις που μου έκανε από την Αθήνα. Φαίνεται δεν ήμουν άξιος. Τι λες μου έλεγε φεύγουμε για τα Καυσοκαλύβια; Στον θεράποντα ιατρό του, του έλεγε πολλές φορές αστειευόμενος: Γιωργάκη – εσύ και εγώ μαζί θα πάμε στην κόλαση. Γιατί γέροντα; τον ρωτούσε εκείνος. Διότι και οι δύο μας το παίρνουμε πάνω μας από τα πολλά «μπράβο» και τους επαίνους που μας λέει ο κόσμος και μας πιάνει η υπερηφάνεια.
Σε εκείνη την ευλογημένη Σκήτη των Καυσοκαλυβίων ασκήθηκε ο άγιος. Καθάρισε, φωτίσθηκε, Θεώθηκε. Σκεύος εκλογής της Ορθόδοξης αγιότητος συγκέντρωσε όλα τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά της. Σχεδόν με μηδενική κοσμική μόρφωση, αλλά με παιδεία ορθόδοξης παραδόσεως και αγωγής απέκτησε και οικειοποιήθηκε τις άκτιστες ενέργειες του Αγίου Πνεύματος. Τα τρία στάδια, (η κάθαρσις, ο φωτισμός, η Θέωσις) της πνευματικής ζωής όλων των Χριστιανών είχαν γίνει γι’ αυτόν πραγματικότης μέσα στην Κιβωτό της Εκκλησίας. Ποιας όμως Εκκλησίας; Της Μίας, Αγίας, Καθολικής, Αποστολικής, Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο άγιος Πορφύριος φωτίσθηκε πρώτα και κατόπιν φώτισε τον κόσμο. Καθάρισε την καρδιά του και μετά ελάμπρυνε τις ψυχές – κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο.
Μέσα στο θερμοκήπιο της Εκκλησίας με την λατρεία και την άσκηση κάνει τα παιδιά της να αστράφτουν από τις άκτιστες ενέργειες του Θεού, από βίο και λόγο, από θεουργικά βιώματα και χαρίσματα που μόνο η αγία μας Εκκλησία προσφέρει. Αυτό μας φανερώνουν οι άγιοι. Αυτό μας δείχνει για άλλη μια φορά ο βίος και οι λόγοι του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, που εορτάζουμε σήμερα. Ο άγιος υπήρξε αληθινός Θεολόγος, μύστης και επιστήμων της αληθινής, ασκητικής Θεολογίας, την οποία αξιούνται οι άγιοι.
Η πολυπαθής και ταλαίπωρη Πατρίδα μας είναι Πατρίδα Αγίων και ηρώων. Την Ιστορία της την γράφουν οι άγιοι και οι ήρωες. Την Ιστορία της την γράφει ο φιλάγιος, φιλόχριστος και φιλόθεος λαός μας. Την γράφετε εσείς αδελφοί μου. Την γράφουν αυτά τα ευλογημένα παιδιά οι φοιτητές μας, που μέσα τους ζει ο Χριστός και η Ελλάδα και «κάθε είδους μεγαλείο», κατά τον Διονύσιο Σολωμό. Αυτήν την Ιστορία των αγίων και των ηρώων μας δεν έχουν το δικαίωμα κάποιοι γραικύλοι, ανιστόρητοι και χαλαστάδες, κατά τον Παπαδιαμάντη, να την παραχαράζουν.
Είθε με τις ευχές του Παναγιωτάτου να εορτάζουμε πάντα τους αγίους μας, αναγνωρισμένους και μη που μας φέρνουν παρηγοριά, ελπίδα και κουράγιο στις κρίσιμες ημέρες μας (εθνικά, οικογενειακά, κοινωνικά).
Ένα τροπάριο του Κανόνος του Αγίου Πορφυρίου λέει: «Υπάρχεις ανάπλεως των δωρεών της χάριτος, πάτερ άγιε, της Τριάδος υποφήτα, όθεν αιτούμεν παύσον τον τάραχον κόσμου και του Γένους τα δεινά βράβευσον ειρήνην δε, ταις ευχαίς σου προς Κύριον». Πράγματι ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο ταραχές και πολλά δεινά του Γένους και του Έθνους μας, αλλά «βράβευσον ειρήνην Άγιε ταις ευχαίς σου προς Κύριον».
About the Author
