Η Εκκλησία είναι άναρχη, ατελεύτητη, αιώνια όπως ο ιδρυτής της, ο Τριαδικός Θεός, είναι άναρχος, ατελεύτητος, αιώνιος. Η Εκκλησία είνα άκτιστη, όπως και ο Θεός είναι άκτιστος. Υπήρχε προ των αιώνων, προ των αγγέλων, προ της δημιουργίας του κόσμου. “Πρό καταβολής κόσμου“, λέγει ο Απόστολος Παύλος. Είναι θείο καθίδρυμα και σ’ αυτήν “κατοικεῖ πᾶν τό πλλήρωμα τῆς θεότητος”. Είναι έκφραση της πολυποίκιλης σοφίας του Θεού. Είναι το μυστήριο των μυστηρίων. Υπήρξε αφανέρωτο και εφανερώθη “ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων“. Η Εκκλησία παραμένει απαρασάλευτη, γιατί είναι ριζωμένη στην αγάπη και στη σοφή πρόνοια του Θεού.
Την αιώνια Εκκλησία αποτελεούν τα τρία πρόσωπα τής Αγίας Τριάδος. Στη σκέψη και στην αγάπη τού Τριαδικού Θεού υπήρχαν απ’ αρχής και οι άγγελοι και οι άνθρωποι. Εμείς οι άνθρωποι δεν γεννηθήκαμε τώρα, μέσα στην παντογνωσία του Θεού υπήρχαμε προ των αιώνων.
Η αγάπη του Θεού μας έπλασε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Του. Μας συμπεριέλαβε στην Εκκλησία παρ’ ότι εγνώριζε την αποστασία μας. Μας έδωσε τα πάντα, για να μας κάνει κι εμάς θεούς κατά χάριν και δωρεάν. Εν τούτοις εμείς, κάνοντας κακή χρήση της ελευθερίας μας, εχάσαμε το αρχέγονον κάλλος, την αρχέγονη δικαιοσύνη και αποκοπήκαμεν απ’ την Εκκλησία. Έξω απ’ την Εκκλησία, μακριά απ’ την Αγία Τριάδα, εχάσαμε τον Παράδεισο, το παν. Έξω, όμως, απ’ την Εκκλησία δεν υπάρχει σωτηρία, δεν υπάρχει ζωή. Γι’ αυτό η σπλαχνική καρδιά του Θεού – Πατέρα μας δεν μας άφησε έξω απ’ την αγάπη Του. Άνοιξε για μας πάλι τις πύλες του Παραδείσου, επ’ εσχάτων των χρόνων και εφανερώθη ἐν σαρκί.
Με τη θεία σάρκωση τού μονογενους Υιού του Θεού φανερώθηκε πάλι στους ανθρώπους το προαιώνιο σχέδιο τού Θεού για τη σωτηρία τού ανθρώπου. Λέει ο Απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο: “Καί ὁμολογουμένως μέγα ἐστί τό τής εὐσεβείας μυστήριον, Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ“. Τα λόγια του Αποστόλου Παύλου είναι λόγια πυκνά σε νοήματα, θεία λόγια, ουράνια!
Ο Θεός ἐν τῇ ἀπείρῳ ἀγάπῃ Του μας ένωσε πάλι με την Εκκλησία Του στο πρόσωπο τού Χριστού. Μπαίνοντας στην άκτιστη Εκκλησία, ερχόμαστε στον Χριστό, μπαίνουμε στο άκτιστον. Καλούμαστε να γίνουμε άκτιστοι κατά χάριν, να γίνουμε μέτοχοι των θείων ενεργειών τού Θεού, να μπούμε στο μυστήριο της θεότητος, να ξεπεράσουμε το κοσμικό μας φρόνημα, να αποθάνουμε κατά “τόν παλαιόν ἄνθρωπον” και να γίνουμε ένθεοι. Όταν ζούμε στην Εκκλησία, ζούμε τον Χριστό. Αυτό είναι πολύ λεπτό θέμα, δεν μπορούμε να το καταλάβουμε. Μόνον το Άγιον Πνεύμα μπορεί να μας το διδάξει.
[Βίος και Λόγοι Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2003, σελ. 197]